یکی از مفاهیمی که ذهن بشر را به خود مشغول ساخته، مسئلة زمان است. در دل زمان است که زندگی آدمی جریان مییابد و رویدادها و شیوههای اندیشیدن که تاریخ جهان را میسازد، به دنبال هم میآید و انسان دست به نگارش تاریخ میزند. زمان، اساس تاریخ است. همانطور که ماهی در آب زندگی میکند، ما نیز در زمان زندگی میکنیم و نمیتوانیم تصور کنیم که زندگی بدون آب یا بیرون از آن چگونه خواهد بود. بااینحال اگر از ما بپرسند: «زمان چیست؟»، خود را درمانده میبینیم.
دکتر رضوان سلیم (استاد دانشگاه رباط، در مغرب عربی) کتاب کنونی را در حوزۀ مفاهیم بنیادی علم تاریخ اسلام یا تاریخنگاری در دورۀ اسلامی به رشتۀ تحریر درآورده است. این کتاب در هفت بخش دربارۀ زمان تاریخی است و با دقت علمی و پژوهشی مفهوم زمان را در اندیشۀ تاریخنگاران دورۀ اسلامی بررسی میکند. بیشک مطالعۀ این کتاب برای دوستداران و جستجوگران و محققان تاریخ بسیار سودمند خواهد بود.
«زمان تاریخی» پژوهشی فلسفی در تاریخ و دورهنگاری اسلامی»، اثری است که به زیبایی مفاهیم عمیق فلسفی درباره زمان و تاریخ را بررسی میکند. این کتاب ترجمهای از اثر عربی دکتر رضوان سلیم است که توسط دکتر عبدالله ناصری طاهری و دکتر لیلا خسروی به فارسی برگردانده شده و در زمستان 1403 توسط انتشارات مروارید به چاپ رسیده است.
موضوع و مضمون:
این اثر پژوهشی تلاش میکند تا مفاهیمی همچون زمان در فلسفه اسلامی، دورهنگاری تاریخی، و نسبت این مفاهیم با تاریخنگاری مدرن را تبیین کند. کتاب ضمن پرداختن به تأثیر زمان بر نگرش تاریخی، به بررسی ارتباط میان مفهوم زمان در اندیشه اسلامی و دیدگاههای فلسفی غربی میپردازد. همچنین، تأثیر تاریخنگاری اسلامی بر شیوه فهم تاریخ در ادوار مختلف بهصورت دقیق و با استناد به منابع برجسته بررسی شده است.
سبک نوشتاری:
نویسنده با بهرهگیری از زبانی علمی و درعینحال روان، مفاهیمی پیچیده و انتزاعی را به گونهای ارائه میدهد که برای خوانندگان علاقهمند به فلسفه و تاریخ قابل فهم باشد. مترجمان نیز بهخوبی از عهده انتقال این مفاهیم برآمدهاند و به حفظ امانت علمی اثر اصلی پایبند بودهاند.
پیشنهاد مطالعه:
این کتاب مناسب پژوهشگران، دانشجویان فلسفه، تاریخ و علاقهمندان به اندیشه اسلامی است. اگر به دنبال اثری هستید که شما را به چالش فکری عمیقی در باب زمان و تاریخ بکشاند و درک جدیدی از تاریخنگاری به شما ارائه دهد، «زمان تاریخی» گزینهای ایدهآل خواهد بود.